Giữa lòng đồng bằng sông Hồng, làng Kênh (huyện Hưng Hà, Thái Bình) lặng lẽ gìn giữ một nghề truyền thống đã có từ lâu đời: làm đậu phụ. Với những miếng đậu mỏng manh, trắng ngần, làng Kênh không chỉ nuôi sống bao thế hệ mà còn góp phần làm phong phú bản đồ ẩm thực Việt Nam.
Một làng nghề đầy tiềm năng
Đậu phụ làng Kênh sở hữu những đặc điểm riêng biệt, tạo nên một lợi thế cạnh tranh nhất định. Quy trình sản xuất thủ công, nguyên liệu tự nhiên đã tạo nên một sản phẩm đậu phụ có hương vị đặc trưng, không lẫn vào đâu. Nhắm vào phân khúc khách hàng cao cấp, sẵn sàng trả giá cao cho sản phẩm sạch, an toàn và có giá trị truyền thống.
Tuy nhiên, bên cạnh những tiềm năng, đậu phụ làng Kênh cũng đối mặt với không ít thách thức:
- Cạnh tranh gay gắt: Đậu phụ công nghiệp với giá thành rẻ, mẫu mã đa dạng đang là đối thủ cạnh tranh lớn.
- Lao động già đi: Thiếu hụt lao động trẻ, việc truyền nghề gặp nhiều khó khăn.
- Quy mô sản xuất nhỏ lẻ: Sản xuất chủ yếu dựa vào hộ gia đình, khó khăn trong việc mở rộng quy mô và tiếp cận thị trường.
- Vệ sinh an toàn thực phẩm: Việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong quá trình sản xuất và bảo quản là một thách thức không nhỏ.
Chị Quyên quê gốc ở làng Kênh, Tây Đô, Hưng Hà, Thái Bình nên từ bé đã được ăn loại đậu phụ đặc sản này. Từ lúc lên thành phố, dù ăn đậu ở đâu, chị cũng chỉ nhớ về hương vị quen thuộc của quê hương.
Theo chị Quyên, thời điểm này, vì nhu cầu tăng mạnh, đậu phụ làng Kênh cũng tăng giá từ 35.000 đồng/kg lên 40.000 đồng/kg. Tuy giá cao hơn, song vẫn được lòng người mua chất lượng đậu ngon.
Giá trị kinh tế thị trường
Giá đậu phụ làng Kênh thường cao hơn so với đậu phụ công nghiệp do chi phí sản xuất cao hơn và chất lượng tốt hơn. Tuy nhiên, giá cả có thể biến động tùy thuộc vào mùa vụ, giá nguyên liệu đầu vào và cung cầu thị trường. Nhu cầu tiêu thụ đậu phụ làng Kênh tương đối ổn định, đặc biệt là trong các dịp lễ, Tết. Tuy nhiên, sản lượng cung cấp còn hạn chế do quy mô sản xuất nhỏ lẻ. Đậu phụ làng Kênh chủ yếu được phân phối qua các chợ truyền thống, cửa hàng thực phẩm và bán trực tiếp. Trong những năm gần đây, kênh bán hàng online cũng được khai thác, mở ra nhiều cơ hội mới.
Để phát triển bền vững làng nghề đậu phụ làng Kênh, cần có những giải pháp đồng bộ:
- Xây dựng thương hiệu: Đầu tư vào xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, tạo dựng hình ảnh độc đáo và khác biệt.
- Mở rộng thị trường: Tìm kiếm các kênh phân phối mới, đặc biệt là các siêu thị, cửa hàng đặc sản.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Đầu tư vào công nghệ sản xuất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm.
- Hỗ trợ cộng đồng: Tổ chức các lớp đào tạo nghề, hỗ trợ vốn, tạo điều kiện để người dân tiếp cận các công nghệ mới.
- Phát triển du lịch: Xây dựng các tour du lịch làng nghề, kết hợp với các hoạt động trải nghiệm để thu hút khách du lịch.
Đậu phụ làng Kênh không chỉ là một sản phẩm ẩm thực mà còn là một di sản văn hóa. Để bảo tồn và phát triển làng nghề, cần có sự chung tay của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân. Với những giải pháp phù hợp, đậu phụ làng Kênh hoàn toàn có thể trở thành một thương hiệu mạnh, góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
